Akşam saatlerinde Baarle’ye giriyoruz. Tabelade Baarle-Hertog / Baarle-Nassau’ya  hoşgeldiniz yazısını görünce şaşırıyoruz. Hayalimde birbirinden sınır çizgisiyle ayrılmış iki ayrı şehir var. Gerçekteyse bu iki şehir birbirinin tam da içinde.

Arabayı park edip yürümeye başladığımızda şaşkınlığım hat safhaya ulaşıyor. Yürürken bir Belçika’dasınız bir Hollanda’da ne zaman hangi alana ne ara geçtiğinizi parke taşları size hatırlatıyor.

İki farklı ülkeye ayrılmış cafe, bina, sokaklar, bazen nerde olduğumuzu anlamak için sınır çizgisi yoksa, kapı numaralarına ya da binaların önünde duran araçların plakalarına bakıyoruz.

Yerel yönetimler bu karmaşayı gidermek adına sınırları işaretlerle belirginleştirmişler. Eğer bu işaretleri takip ederseniz bunların kasabanın yollarından ve bahçelerinden çapraz insanların oturma odalarından ise düz bir şekilde geçtiğini anlıyorsunuz.

Sözlükte “sınır” kelimesine baktığımızda şöyle tanımlanıyor. Komşu ülkelerin topraklarını birbirinden ayıran çizgi.

Baarle-Hertog / Baarle-Nassau’ya  geldiğimizde sınır kelimesinin sözlük anlamı anlamsız bir hal alıyor. Şöyle ki dünyada tek parsel parsel ayrılmış şehir Baarle. (buna benzer bir durumunda Birleşik Arap Emirlikleri ile Umman arasında kalan Nahwa şehrinde  olduğunu okumuştum). Bu nedenle her şeyden iki tane var. İki farklı yönetimi, iki farklı hukuk kuralları, iki farklı eğitimi, iki farklı ceza yasaları vb. örnekler çoğaltılabilir.

Biraz tarihine bakarsak Onikinci yüzyılda bölge bataklıkmış. 1198’de, Henry I-Brabant Dükü ile Godfried-Breda Lordu  bataklığı islah çalışması yaparak toprak parçası haline getiriyorlar. Sonrasında Hendrick uyanıklık yapıp ona rant sağlayacak toprakları Belçika topraklarına katıyor. Kalanı da Gotfried’e yani Hollanda topraklarında kalıyor. Sonrasında karmaşık ortaçağ anlaşmalarının, toprak değiş tokuşlarının ve Breda Lordları Brabant dükleri arasında ki satışlarla ortalık iyice karışıyor.

Hollanda ve Belçika arasında 1843 yılında Maastricht Antlaşması ile enteresan  bir karara imza atılıyor. Bu iki yerleşim yeri aynı anda hem Belçika’ya hem de Hollanda’ya açılan kapılara sahip.oluyor. Belçika’ya ait Baarle-Hertog kasabası 22 yerleşim biriminden oluşuyor. Bunlar aynı zamanda Hollanda topraklarıyla da çevrili küçük yerler. Hollanda’ya ait Baarle-Nassau kasabası ise 8 yerleşim biriminden oluşuyor ve bunların yedi tanesi Belçika yerleşim yerleri içerisinde kalıyor. Bu durum da şehrin ilginç bir hal almasını sağlıyor.

Baarle’de iki belediye başkanı ve doğal olarak iki farklı yönetim var. Tek karakol olmasına rağmen iki farklı ülkeye ait polis teşkilatı var. 1 Ocak 2010 tarihine kadar yangın hizmetleri ayrı olsa da bu tarihten sonra birleştirilmiş. Posta servisi Hollanda bölgesinde Post NL Belçika bölgesinde ise Bpost tarafından teslim ediliyor. Bu karmaşık durum kaçakçılığı da (tereyağ, tütün vb.) önemli bir gelir kaynağı haline getirmekle birlikte hangi parselde yakalandığının da büyük önemi var. Çünkü ceza kanunları da farklılık gösteriyor.

Yerel yöneticiler her ne kadar tek yönetim altında birleşmeye sıcak baksalar da  şu anda yasal olarak imkansız görünüyor. Yine de her İki belediyede şehre en iyi hizmeti vermek ve karmaşayı azaltmak adına Elektrik, su, gaz kaynakları,  kanalizasyon, aydınlatma, yol inşaatları ve çöp toplamak gibi kollektif işler için,  meclis üyelerinden kurulmuş konseyle ortak sorunlara odaklanmaya ve işbirliğini geliştirmeye çalışıyorlar.

Bu arada gelecek turistleri de unutmamışlar. Turizm ofisi hem Hollanda hem de Belçika turist kurallarına bağlı oldukları konusunda sizi uyarıyor.

Baarle benim için ilginç bir deneyim oldu. Gelin sizin içinde ilginç bir deneyim olsun.

Sevgiyle kalın, seyahatte kalın