Hollanda’lılar derki Tanrı kainatı yarattı Hollanda’yı Hollandalılar.
Bir varmış bir yokmuş bir zamanlar Kuzey Hollanda’da Zuiderzee (Güney Denizi) adında bir deniz varmış. Bu bir iç denizmiş. Noordzee isimli ve 7 ülkeye (Hollanda, Belçika, Fransa, Büyük Britanya , Norveç, Danimarka, Almanya) kıyısı olan (Kuzey Denizi) denizin hemen güneyindeymiş. İki denizin suları yapışık ve birbirine karışıkmış.
Sonra Hollanda’lı bir inşaat mühendisi olan Cornelis Lely 1932 yılında iki denizin birleştiği yere 32 km uzunluğunda ve 90 metre genişliğinde bir yol projesi çizerek bu iki denizin sularını bir birinden ayırmış. Güney denizi (Zuiderzee)’ni komple kapatmış. Afsluitdijk’i inşa etmekle yetinmemiş Güney denizinin ortasına Markerwaarddijk adını verdikleri 26 km uzunluğunda 68 metre genişliğinde ikinci bir yol yaparak, Zuiderzee yani güney denizini ortadan kaldırıp bir deniz yerine iki göl oluşturmuşlar.
Kuzeydeki göle IJsselmeer (Buz Denizi) Güneydekinede Markermeer (Marken Gölü) ismi verilmiş.
Afsluitdijk deniz üzerine inşa edilmiş bir karayolu ve aynı zamanda iki deniz arasında ki sınırı çiziyor. Yolun bir ucunda Den Oever köyü, diğer ucunda da Zurich köyü var.
Flamanca Afsluitdijk “Kapatma Hendeği” anlamına geliyor.
Cornelis Lely Zuiderzi’nin kapatılması ve islahı için ilk planı, 1891 yılında tasarlasa da Hollanda’lılardan özellikle Hollanda balıkçılardan büyük tepki gelmesi nedeniyle planı rafa kaldırır. Fakat 1916 yılında gerçekleşen sel felaketi ve hemen arkasından yaşanan kıtlık projeyi tekrar güdeme sokar. 1927 Ocak ayında başlayan inşaat 28 Mayıs 1932’de bitirilerek 25 Eylül 1933 yılında trafiğe açılır.
Ne yazık kı, Cornelis Lely 1927 yılında vefat ettiği için bu muhteşem eserin bitmiş halini göremez.
Neden Afsluitdijk bu kadar önemli derseniz. Bir ülke düşünün topraklarının neredeyse dörtte biri deniz seviyesinin altında ve halk yüzyıllardır topraklarını ele geçirmeye çalışan sulara karşı savaş veriyor. Kuzey denizinin, ülkelerini işgal etmemesi için olağanüstü bir mühendislik çalışmasıyla setler inşa ediyor.
İlk set 13. Yy yapılmış olsa da ilk planlı çalışma 1886 yılında Cornelis Lely tarafından projelendirilen ve 1932 yılında tamamlanan Afsluitdijk oluyor.
Doğaya müdahalenin en net hali olan Afsluitdijk karayolu ve bunun gibi hikayesi olan bir çok eser Hollanda’lılara “Tanrı kainatı yarattı Hollanda’yı Hollanda’lılar”. deme özgüzenini veriyor belkide, bilemeyeceğim.
Sevgiyle kalın, seyahatte kalın.